Wednesday, March 26, 2014

Kapasita pesoal Saúde kombate dengue iha Timor Leste

Husi. Carinton Salazar G Freitas

Timor leste hanesan area endemika ba moras dengue, tanba tinan-tinan sempre mosu kazu dengue ne’ebé aas. Tuir dadus husi departamentu vigilansia hatudu katak tinan ida ne’e hahu husi fulan janeiru too marsu, hetan kazu ne’ebé aas ho total numeru 539 kazu. Maioria husi kazu ne’e ita hetan iha distritu dili ho total 432 kazu, baucau 33 kazu, viqueque kazu 31, ainaro 11, covalima 11, manufahi 9, likisa 6 manatuto 5, no aileu 1 husi total kazu ne’e ema nain rua mak mate.

Bazeia ba realidade ne’e Ministériu Saúde servisu hamutuk ho OMS realiza treinamentu ida atu bele responde problema konaba dengue. 
Treinamentu ida ne’e nia objetivu mak:

Hasa’e kapasidade medikus no imfermeirus atu maneje dengue la komplikadu no dengue grave iha OPD nomos iha emergensia. 

Hasa’e konhesimentu medikus no imfermeirus iha parte treinamentu no segimentu ba kazu diagnostiku nudar dengue. 

Haforsa kolaborasaun ekipa entre medikus no imfermeirus sira hotu.

Partisipantes sira hamutuk 35 pesoas mai husi ospital nasional, ospital referais no ospitais sira ne’ebé iha sala internamentu, ne’ebé konsidera iha kazu dengue. Hanesan dili 21 pesoas, baucau 2 mediku ida nomos imfermeiru ida, Maliana 2, oekuse 2, suai 2 maubise 2, manatuto 2, no vikeke 2. Treinamentu ne’e halao husi Ministériu Saúde departamentu kontrola doensa kontajiozas programa ba dengue. Treinadores expert nain haat mai husi OMS mai husi Thailandia ne’ebé kompostu husi dotores nain 2 no imfermeiru nain rua.

Treinamentu ne’e realiza durante loron 5 nia laran hahu husi 24 too 28 marsu 2014 iha salaun inkontru HNGV Dili treinamentu ne’ebé refere hetan fundus husi Ministériu Saúde nomos parseirus. MoH

No comments: